Friso Kramer de bekendste, onbekende ontwerper

Friso Kramer (1922-2019) was een eigenzinnig modernist. Hij geloofde in ‘vorm volgt functie’ en ‘minder is meer’. Niet als dogma of strijdkreet, maar als de logische uitkomst van menselijke betrokkenheid. Dat was de essentie van alles. Door de vanzelfsprekendheid van zijn ontwerpen, zijn ze niet in het oog springend. Toch kent iedereen minstens één van zijn ontwerpen. Dat maakt Friso Kramer de bekendste, onbekende ontwerper.

Friso Kramer ontwierp het liefst voor de hele samenleving. Het dwong hem om universeel te denken en zichzelf volledig ‘weg te ontwerpen’, zoals hij het uitdrukte. ‘Als een product aan een breed maatschappelijk doel wil beantwoorden dan moet het zo anoniem mogelijk zijn.’ De ontwerper moest je kunnen vergeten, en liefst ook het ontwerp zelf. ‘Ik zou het fijn vinden als dat zo gezien wordt: een gebruiksvoorwerp in harmonie met de persoon die het gebruikt. Daarna valt het ding als het goed is niet meer op.’

Friso Kramer was een ontwerper die zonder omwegen bezig was met de essentie. Hij was tegelijk een onderkoelde hemelbestormer voor doelmatigheid en duurzaamheid. Hij was zijn tijd ver vooruit met het idee om Europa te onder tunnelen zodat goederen en mensen met hoge snelheid verplaatst konden worden. Maar bovenal, om ervoor te zorgen dat het landschap en het milieu boven de grond weer een kans zou krijgen. Zijn ontwerpfilosofie was; ‘Een goed industrieel ontwerp moet de wisselwerking hebben tussen functioneel doel, productiemogelijkheid en bruikbaarheid. Want als vorm niet bijdraagt aan de functie heeft het geen bestaansrecht.’ Friso Kramer, was een van de eerste industrieel ontwerpers van Nederland. Teun heeft Kramers Result en Revolt stoel in de collectie opgenomen. Oorspronkelijk gemaakt door Friso Kramer en Wim Rietveld toen ze in de jaren vijftig bij Ahrend werkten, is de collectie uitgesneden staal opnieuw gelanceerd door HAY samen met Ahrend.

Filter